Альберт Швейцэр
Альберт Швейцэр | |
---|---|
ням.: Albert Schweitzer[1] | |
Дата нараджэння | 14 студзеня 1875[2][3][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 4 верасня 1965[4][3][…] (90 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Бацька | Louis Théophile Schweitzer[d][7] |
Маці | Adèle Schillinger[d][7] |
Жонка | Helene Bresslau[d] |
Дзеці | Rhena Schweitzer Miller[d] |
Род дзейнасці | багаслоў, філосаф, урач, арганіст, урач-пісьменнік, выкладчык універсітэта, музыказнавец, гісторык музыкі, кампазітар, місіянер |
Навуковая сфера | філасофія |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Theobald Ziegler[d] |
Член у | |
Прэміі |
прэмія Гётэ[d] (1928) |
Узнагароды |
Прэмія міру кнігагандляроў Германіі (16 верасня 1951) Paracelsus Medal of the German Medical Association[d] (1952) James Cook Medal[d] (1959) Вялікі залаты медаль SEP[d] (1959) Sonning Prize[d] (1959) |
Подпіс | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Альберт Швейцэр (ням. Albert Schweitzer; 14 студзеня 1875, Кайзерсберг, Верхні Эльзас — 4 верасня 1965, Ламбарэнэ) — нямецкі тэолаг, філосаф, музыкант і ўрач, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру (1952).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Вучыўся ў Страсбургскім (1893-98, 1905-08) і Парыжскім (1898-99) універсітэтах. У 1903-05 кіраўнік семінарыі Св. Фамы ў Страсбургу. У 1913 заснаваў першую ў Экватарыяльнай Афрыцы бальніцу для мясцовага насельніцтва (г. Ламбарэне, Габон), дзе працаваў (з перапынкамі) да канца жыцця.
Выступаў з арганнымі канцэртамі ў Германіі, Швецыі, Вялікабрытаніі і іншых еўрапейскіх краінах, вылучаўся віртуознай тэхнікай і глыбокім разуменнем прыроды арганнай музыкі, найперш твораў І. С. Баха. У працы «І. С. Бах» (1908) імкнуўся ацаніць яго творчасць з новых эстэтычных пазіцый. Даследаваў гісторыю аргана.
У цэнтры яго філасофскіх поглядаў — праблема ўзаемадзеяння чалавека з божым і зямным светам. Прааналізаваўшы гісторыю рэлігій свету, прыйшоў да высновы, што хрысціянства — адзінае вучэнне, якое спалучае ў сабе разуменне недасканаласці зямнога і імкненне да пераўтварэння свету ў адпаведнасці з божай задумай. Асноўную перавагу хрысціянскага вучэння бачыў у яго этычнай накіраванасці, якую лічыў асновай найвышэйшага тыпу духоўнасці («Хрысціянства і сусветныя рэлігіі», 1924). На яго думку, у аснове сапраўднай этыкі ляжыць прынцып «глыбокай пашаны да жыцця». Лічыў, што ў аснове жыццесцвярджальнага светапогляду ляжыць «перажыванне» свету, а не яго пазнанне, што рацыяналізм і веды прыводзяць да песімізму. Паводле Альберта Швейцэра, еўрапейская культура знаходзіцца ў глыбокім заняпадзе, што выяўляецца ў панаванні матэрыяльнага над духоўным, грамадства над індывідуумам і абумоўліваецца крызісам еўрапейскага светапогляду. Сцвярджаў, што выратаваць культуру можа толькі стварэнне па-філасофску абгрунтаванага светапогляду, які б спалучаў у сабе аптымізм і этыку «пашаны да жыцця» і быў накіраваны на духоўна-маральнае ўдасканаленне чалавека і грамадства («Культура і этыка», 1923). Аўтар прац «Тайна месіянізму і пакуты: Нарыс жыцця Хрыста» (1901), «Містыка апостала Паўла» (1930), «Праблема свету ў сучасным свеце» (1954), «Гуманнасць» (апубл. 1966) і інш.
Доктар філасофіі (1899), тэалогіі (1900), медыцыны (1913). Ганаровы доктар шэрагу еўрапейскіх і амерыканскіх універсітэтаў.
Зноскі
- ↑ а б birth certificate Праверана 10 мая 2023.
- ↑ Albert Schweitzer // Léonore database — ministère de la Culture. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Albert Schweitzer // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Швейцер Альберт // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ https://commune-valdemoder.fr/la-commune-nouvelle/commune-deleguee-de-pfaffenhoffen/albert-schweitzer-citoyen-d-honneur-de-pfaffenhoffen Праверана 18 чэрвеня 2020.
- ↑ birth certificate
- ↑ а б Pas L. v. Genealogics — 2003.
- ↑ а б Studenti pražských univerzit 1882–1945
- Нарадзіліся 14 студзеня
- Нарадзіліся ў 1875 годзе
- Нарадзіліся ў Германскай імперыі
- Памерлі 4 верасня
- Памерлі ў 1965 годзе
- Выкладчыкі Страсбурскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Страсбурскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Цюбінгенскага ўніверсітэта
- Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
- Члены Баварскай акадэміі прыгожых мастацтваў
- Члены Прускай акадэміі навук
- Члены Нямецкай акадэміі мовы і паэзіі
- Вялікія афіцэры ордэна Ганаровага легіёна
- Кавалеры ордэна Ганаровага легіёна
- Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі міру
- Ганаровыя грамадзяне Франкфурта-на-Майне
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Памерлі ў Ламбарэнэ
- Постаці Германіі